De maanden januari en juni zijn de maanden waarop scholen druk bezig zijn met de afname van zogenoemde LVS toetsen voor rekenen, begrijpend lezen, spelling en technisch lezen. Waarom zijn scholen hier zo druk mee en wat moet eigenlijk?
Waarom LVS toetsen afnemen
Wat moet?
Scholen zijn sinds het schooljaar 2014-2015 vanuit de overheid verplicht om hun leerlingen systematisch te volgen met een leerlingvolgsysteem. Ook moeten ze verplicht om vanaf groep 3 de kennis en vaardigheden van leerlingen op het gebied van taal, rekenen en wiskunde meten door gebruik te maken van valide en genormeerde toetsen. Over hoeveelheid toetsen is geen wettelijke norm vastgesteld. Aan het einde van de schoolloopbaan van leerlingen dient de school een eindtoets af te nemen. Deze eindtoets laat zien in welke mate leerlingen de referentieniveaus voor taal en rekenen beheersen.
LVS toetsen
Leerlingvolgsysteem toetsen zijn toetsen die laten zien welke capaciteiten, vaardigheden en kennis een leerling in huis heeft. Met behulp van een LVS toets kun je vergelijken hoe een leerling presteert ten opzichte van het groeps- en landelijk gemiddelde.
Er zijn verschillende aanbieders van LVS-toetsen in het basisonderwijs. Er zijn geen voorschriften vanuit de wet welke gebruikt moet worden. De grootste aanbieder van LVS toetsen is op dit moment Cito. Cito kent twee afname momenten: halverwege en aan het einde van het schooljaar. De laatste jaren groeit onder leerkrachten de weerstand met betrekking tot CITO toetsen. Zij zouden te talig zijn, te veel macht hebben en daarnaast wordt de vraag gesteld of dergelijke toetsen nog zin hebben wanneer ze via marktplaats te koop worden aangeboden. Een andere aanbieder van LVS toetsen is Boom. Boom geeft aan op dit moment het enige genormeerde alternatief te zijn voor CITO. Deze toetsen zijn continu genormeerd, dus kunnen afgenomen worden wanneer de school dit wil. Ook zijn er diagnostische analyses mogelijk voor de kernvaardigheden.
Waarom ik voorstander ben van LVS toetsen
Natuurlijk worden er regelmatig toetsen afgenomen die bij de methode horen. Deze toetsen geven zicht op de beheersing van de vakken. Naast toetsen die bij het lesmateriaal horen, bestaan er (niet verplichte) algemene toetsen. Hiermee vergelijken scholen de prestaties van hun leerlingen met leerlingen uit de rest van Nederland. De resultaten zeggen iets over de vorderingen van de leerling ten opzichte van zichzelf en de kwaliteit van het onderwijs van de school.
Zelf gebruik ik de LVS toetsen om de trends op onze school inzichtelijk te maken. Bepaalde vakgebieden zien we een groei over meerdere meetmomenten. Hoe komt dit? Wat doen de leerkrachten in deze groepen zodat het onderwijs zich zo positief ontwikkeld? Hierdoor kunnen we met elkaar positieve momenten delen en van elkaar leren. Zo zagen we bij ons op school een toename van positieve resultaten op het gebied van spelling over meerdere jaren. Met elkaar kwamen we tot de veronderstelling dat dit kwam door de introductie van een nieuwe spellingmethode en het verwerken van spelling op de Snappet, waarbij de leerlingen veel meer woordjes verwerkten in een vergelijkbare lestijd.
We kijken echter ook naar de minder wenselijke groei. Waar komt deze groei vandaan, hoe is deze te verklaren of waar moet de komende periode aan gewerkt worden. Hierbij is het, vind ik, belangrijk om de cijfers van CITO naast de methoderesultaten te zetten. Op deze manier hebben wij gezien dat we op het vakgebied begrijpend lezen moeten investeren. Vanaf afgelopen schooljaar zijn we met behulp van studiemomenten ons begrijpend lezen onderwijs aan het veranderen.
DLE
De LVS toetsen geven daarnaast ook een beeld van de DLE van een leerling. Een Didactisch Leeftijd Equivalente is een verdeling per maand die aangeeft hoe ver een leerling op die datum is. Hierbij is de Didactische leeftijd (DL), het niveau dat de leerling zou moeten hebben. De DL wordt geteld per maand dat het kind onderwijs krijgt, vanaf groep 3. Door het vergelijken van de DLE met het DL kan worden gekeken hoe de ontwikkeling van de leerling is en of hij/zij voor of achter loopt.