De eerste weken in de klas worden ook wel de “gouden weken” genoemd. Deze weken zijn belangrijk voor de groep om de onderlinge verhoudingen aan te voelen en af te stemmen. Als leerkracht kun je, je groep hierin begeleiden door voldoende tijd en aandacht te besteden aan deze ‘Gouden Weken’.
Groepsvorming
De groep gaat door de fases storming en norming. De leerlingen hebben elkaar, door de schoolvakantie, een lange tijd niet meegemaakt in de groep. Zij groeien in de vakantie verder door sociale ervaringen met anderen en natuurlijk groeit het lichaam ook. Wanneer de leerlingen weer in de klas komen beginnen ze weer met elkaar aftasten. Wat kan er allemaal in deze groep en wanneer hoor je erbij? Deze fase noem je de storming.
Wanneer de groep de grenzen heeft gesteld gaan de leerlingen op zoek naar hun eigen positie in de groep. Dit noem je de formingsfase. De forming is erg belangrijk, vooral voor de leerkracht, want de uitkomst van deze fase bepaald of de groep een positieve samenwerkende groep wordt, een negatieve groep of een groep die bestaat uit allemaal sub-groepjes.
Aandacht voor groepsvorming
De eerste schoolweek kies ik ervoor om nog geen methodelessen te geven. We zijn vooral bezig geweest met allerlei opdrachten uit onze methode voor sociale vorming, met het maken van een verjaardagskalender en een groepsdeur, met het voorbereiden van de bloemenmuur (variatie op het zonnetje van de week) en met allerlei voorbereidende groepsvormende activiteiten. Hierbij proberen wij juist te zorgen dat de groep voldoende ruimte krijgt om middels positieve en door ons gestuurde en begrensde activiteiten, een positieve groep te vormen.
Regels
Onderdeel van deze groepsvorming is ook het inoefenen en blijven herhalen van de grondwet, de groepsregels en de afspraken. De grondwet zijn de vijf regels die gelden in de hele school. Hier moet iedereen zich aan houden: leerkrachten, leerlingen én ouders. De groepsregels zijn vijf regels opgesteld door ons als leerkrachten. Deze regels gelden voor onze groep. De afspraken hebben de leerlingen, in de lessen van de methode, met elkaar gemaakt. Ze hebben er vijf afspraken uit gekozen die zij belangrijk vinden. Daarnaast hebben de leerlingen ook vijf verwachtingen van de leerkrachten geformuleerd en een missie gesteld voor dit schooljaar. Deze tien regels, de vijf afspraken en de missie en vijf verwachtingen hangen in de klas bij elkaar onder de kop ‘Vreedzame School’, onze sociale vaardigheden methode. Zo kunnen de leerlingen dit altijd nalezen en kunnen we elkaar er makkelijk op wijzen.
Literatuur tips: ‘Groepsplan Gedrag’ van Kees van Overveld & Grip op de Groep van Rene van Engelen.
