Recensie: De intern begeleider als kwaliteitscoördinator

Het boekje ‘de intern begeleider als kwaliteitscoördinator’ heb ik recent opnieuw gelezen. Ik besloot om een recensie te schrijven over dit boek, een aanrader voor iedere intern begeleider.

De intern begeleider als kwaliteitscoördinator

Over het boek

De intern begeleider bestaat niet. Er zijn verschillende invullingen van de taken van de intern begeleider en de taken ontwikkelen zich enorm snel. De missie van de LBBO is de positie van begeleider in het onderwijs te verstevigen, omdat zij een onmisbare schakels zijn in scholen en een essentiële bijdrage leveren aan de kwaliteit van het onderwijs. De LBBO stelt dat de intern begeleider de sleutelfiguur is in de ondersteuning van leraren. Zij coördineert leerling ondersteuning en het handelingsgericht werken in de school, is mede verantwoordelijk voor het bevorderen van de talentontwikkeling, stemt ondersteuning af met externe partijen en zorgt dat benodigde ondersteuning voor leraren en leerlingen geregeld is. Ook heeft de intern begeleider een sleutelpositie binnen de school wanneer het gaat om de samenwerking met externe organisaties en begeleiders.

Het onderwijs is voortdurend in beweging en daarmee ook de werkzaamheden van de intern begeleider. De taken van de intern begeleider richten zich op het professionaliseren van leraren, het bewaken van de onderwijskwaliteit en het (be)houden van de regie op de ondersteunings- en zorgstructuur. De leraren zijn ‘in the lead’ ten aanzien van extra ondersteuning aan leerlingen.

Greven (2017) stelt dat de taken van de intern begeleider zich meer gaan richten op de volgende terreinen:

Mede ontwikkelen van een vitale visie op leren en onderwijs
Professionalisering van leraar en het team
Leren van leraar en leerling gaande houden en het stimuleren van een professionele leercultuur.

Er is een grote diversiteit in de taakomvang, taakstelling en taakrealisatie van de intern begeleider. Voor de taakomvang en/of de taakinvulling is het belangrijk om te beseffen dat de intern begeleider daadwerkelijk de tijd nodig heeft om veel in de groepen te zijn, dat is noodzakelijk om zicht te houden op de kwaliteit van de leraren en hen ontwikkelingsgericht te begeleiden.

De intern begeleider als kwaliteitscoördinator kan daarmee drie rollen hebben binnen de school:

leercoördinator → aanjager van de leercultuur met focus op preventief werken.→ adviseren, ondersteunen en gevraagd en ongevraagd feedback geven aan collega’s. Daarnaast de kennis brengen in de lerende cultuur.
trendanalist → ambities (samen met leerteams) bepalen aan de hand van data, toetsgegevens en analyses. De focus ligt op het ondersteunen van leraren en leerteams bij het maken van diepte-analyses en het ontdekken van (school) trends. Dit wordt vervolgens vertaald in plannen van aanpak om daarmee het onderwijs te versterken.
zorgregisseur → registert samen met leraren de ondersteuning voor leerlingen en coördineert de uitvoering van goed en passend onderwijs voor alle leerlingen binnen de school, ook als het gaat om inclusiever onderwijs. Extra focus ligt op het versterken van de leraren bij het cyclisch en professioneel handelen ten behoeve van die leerling met specifieke onderwijs behoeften.

Deze rollen kunnen gesplitst worden, maar ook vallen binnen één persoon.

Mijn mening

Inmiddels zit ik in mijn zesde jaar als intern begeleider op de basisschool. Ik blijf elke dag als een uitdaging zien. Ik bemerk echter ook dat, met wisselingen in directie en de komst van inclusief onderwijs, mijn takenpakket verandering onderhevig is. Dit is soms lastig, want ik wil graag mijn collega’s ontlasten, waardoor dit mijn takenpakket verzwaard (want er komen dingen bij, maar verwacht wordt dat ik ook de oude dingen blijf doen). Het is fijn om dan een beroepsstandaard te hebben waarop je als intern begeleider even terug kan vallen. Het helpt om te reflecteren op wat ik aan het doen ben en mijn prioriteiten opnieuw te stellen. Daarom vind ik deze beroepsstandaard een aanrader voor iedere intern begeleider of kwaliteitscoördinator.