Het is zaterdag 2 november. Vanmorgen werd ik wakker met het gevoel dat ik een kater had, terwijl ik niets had gedronken. Een gevoel van verdriet en onbegrip. Dit alles door het ‘geweldige’ nieuws van vrijdagmiddag één november. De bonden en het ministerie van onderwijs hebben een convenant getekend…
Hoe Den Haag een wig drijft tussen onderwijzend personeel en ouders
Het akkoord
Het nieuws over een bereikt akkoord kwam vrijdag 1 november aan het einde van de middag naar buiten. Direct werd het groot opgepakt door grote nieuwssites zoals RTL en de NOS. Pas om 21.04 op deze zelfde avond ontving ik een mail van mijn onderwijsvakbond, CNV. Met daarin de verklaring dat er een convenant gesloten is waarin de aankomende twee jaar 460 miljoen euro beschikbaar komt voor het PO en VO. Het convenant treed in werking vanaf 1 november 2019.
De partijen willen gezamenlijk het lerarentekort in het onderwijs aanpakken en kiezen ervoor om drie verschillende lijnen te gaan volgen:
- landelijke inzet via zes actielijnen
- versterken van de regionale aanpak van het lerarentekort
- ondersteunen van schoolbesturen bij acute vervangingsvraagstukken (inclusief adaptief toezicht van de inspectie van het onderwijs)
Daarnaast wordt er extra geld beschikbaar gesteld voor het onderwijs:
- De al eerder beloofde 97 miljoen komt versneld beschikbaar voor de aanpak van werkdruk in het primair onderwijs. De school mag zelf kiezen hoe ze deze middelen inzet.
- Er komt 10,6 miljoen extra voor ‘samen opleiden’. Dit om goed opgeleide nieuwe leraren te laten instromen.
- Er komt 21.2 miljoen extra voor het individuele scholingsrecht voor personeel in het primair onderwijs (dit is dan een gelijke regeling als in het VO)
- Er komt 16,5 miljoen extra voor docenten in het voortgezet speciaal onderwijs om het salaris in de ‘diplomagerichte stroom’ te verhogen.
- De regeling voor de zijinstromers wordt met 14,2 miljoen opgehoogd. Dit omdat de subsidieaanvragen voor zij-instromers de afgelopen jaren fors zijn gestegen. Dit geld is bedoeld voor alle zij-instroomtrajecten in het onderwijs (dus PO, VO en MBO).
- Er komt 300 miljoen extra voor ‘funderend onderwijs’ in 2019. Deze 300 miljoen wordt verdeeld over primair en voortgezet onderwijs. Voor het primair onderwijs wordt deze 150 miljoen meegenomen in de CAO onderhandelingen. De stakingseisen
De stakingsdoelen
In de oproep tot staking staat het volgende ‘Investeer in onderwijs. Wij staken op 6 november! Elke leerling heeft recht op goed onderwijs. Stop het lerarentekort! Door een goede beloning en minder werkdruk in het primair en voortgezet onderwijs. Doe mee! voor jezelf, voor je collega’s voor je school, maar vooral voor je leerlingen, dus de toekomst van Nederland!’.
De doelen zijn dus als volgt:
- rechttrekken van het salaris primair en voortgezet onderwijs
- minder werkdruk in het primair en voortgezet onderwijs
- structurele aanpak van het lerarentekort
Daarbij geeft men aan dat de vakbonden en werkgevers voor de zomer gevraagd hebben om een noodpakket van 420 miljoen voor het PO en VO als eerste stap naar een brede investering in het hele onderwijs. Helaas is er van deze vraag niets te merken geweest tijdens Prinsjesdag en werd bij de algemene beschouwingen duidelijk dat het kabinet niets extra’s wilde investeren in goed onderwijs.
Het gevoel van het personeel
In eerste instantie is het convenant dat gisteren is gepresenteerd natuurlijk erg mooi. Ik was blij met het nieuws dat mij bereikte: ‘460 miljoen voor het onderwijs’. Meer dan zelfs maar is gevraagd. Toen was het wachten op de uitwerking van dit plan. Vanaf dat moment voelt het als een grote teleurstelling. Ik ben erg blij met de bedragen die het ministerie wil stoppen in het opleiden van leerkrachten: 24,8 miljoen extra in totaal. Daarnaast is het fijn dat we als leerkrachten in het primair onderwijs nu dezelfde scholingsrechten krijgen dan docenten in het voortgezet onderwijs. Dit moet echter wel kunnen worden besteed binnen onze werkuren (dus niet op de vrije dagen), maar die invallers die zijn er (nog) niet.
Die 150 miljoen ‘erbij’ voor de lonen is echter een schijntje. Vooral wanneer dit verdeeld moet worden over alle werknemers in het primair onderwijs (want niet alleen de leerkrachten, ook de onderwijsondersteuners en directeuren verdienen een passend salaris). Op deze manier is er totaal nog geen sprake van het gelijktrekken van het salaris met het voortgezet onderwijs (en hiermee bedoel ik niet de eerste graad docenten, maar de docenten die een gelijke HBO opleiding hebben gehad als de leerkrachten basisonderwijs).
Vandaag heeft ook de AOb gemerkt dat hun achterban op social media spreekt van onbegrip. Zojuist (iets na 19.00 uur) komt naar buiten dat PO in actie afstand neemt van het akkoord met de #nietonsakkoord. Binnen 8 uur zijn er binnen de facebookgroep van PO in actie in totaal 10.000 reacties gekomen op dit convenant, waarbij 9912 stemmen aangeven niet achter het akkoord te staan en 89 stemmen aangeven wel achter het akkoord te staan.
Mijn gevoel
Ik voel me teleurgesteld. De overheid heeft de leerkrachten al zwaar geraakt door te stellen dat er, vanwege het lerarentekort, ook ouders voor de klas mogen. Hiermee wordt een diploma, waar door velen hard voor gewerkt is, gedegradeerd tot een stukje WC papier dat geen waarde heeft. Onderwijs is immers gelijk aan een speelafspraakje (ik wil het geen opvang noemen, want ook daar heb je een gericht diploma voor nodig). Nu worden, door dit ‘geweldige’ convenant leerkrachten echter afgedaan als ‘rupsjes nooit genoeg’. Die niet tevreden lijken met dit enorme bedrag.
Er is gedeeltelijk sprake van een kasschuif, eerder beloofde gelden voor de werkdruk worden namelijk naar voren gehaald. Daarnaast is het beloofde geld een incidentele bijdrage. Er is geen lange termijn visie, geen structurele injectie in het onderwijs.
Mijn man is lid van de MR van de school van mijn dochters en merkt in deze MR oudergeleding al een verdeeldheid onder ouders en ziet het onbegrip van ouders waarom de staking (nog) niet wordt ingetrokken. Dit gaat over één school, ik ga er vanuit dat dit er nu op veel meer scholen en in andere medezeggenschapsraden nu zo aan toe gaat. Daarnaast zal ook bij ouders de verdeeldheid over deze staking groeien. Hiermee heeft Den Haag een enorme winst behaald en daar is het onderwijs de dupe van. Zij kunnen nu op veel minder sympathie rekenen. Er komt toch geld bij? Natuurlijk is dit heel fijn, maar niet voor de doelen die gesteld zijn. Daarnaast gaat dit over incidenteel extra geld. Er is geen sprake van een structurele oplossing.
Als ik social media moet geloven zijn er inmiddels heel veel leden die hun lidmaatschap van de vakbond nu helemaal hebben opgezegd. Zij zullen hard aan het werk moeten om het vertrouwen van hun achterban terug te krijgen…..
Bronnen
rtlnieuws.nl/nieuws/politiek/artikel/4906031/460-miljoen-onderwijs-kabinet-actie-staking-6-november
investeer-in-onderwijs.nl/
rtlnieuws.nl/nieuws/nederland/artikel/4863986/aob-onderwijsbonden-landelijke-staking-6-november-scholen