De traumasensitieve school beschrijft dat gedrag van leerlingen mogelijk veroorzaakt worden door een ingrijpende gebeurtenis. Dit boek beschrijft hoe je daar als leerkracht het beste mee om kunt gaan.
De traumasensitieve school – recensie
Over de auteur en het boek
Anton Horeweg is als leerkracht en gedragsspecialist al ruim dertig jaar werkzaam in het basisonderwijs. Inmiddels heeft hij al meerdere vakliteratuurtitels op zijn naam staan, zoals gedragsproblemen in de klas.
Horeweg streeft met zijn boek drie doelen na, namelijk begrijpen welke rol trauma heeft…
- op de ontwikkeling van de hersenen.
- in leven en ontwikkeling van kinderen.
- op zelfregulatie.
Wat draagt het boek bij?
Vroeg kinderlijk trauma komt vaker voor dan dat we dachten, in alle lagen van de bevolking. Een traumasensitieve blik is niet alleen goed voor leerlingen die trauma hebben meegemaakt, maar eigenlijk voor alle leerlingen.
Ook leerlingen met trauma hebben grenzen nodig, ze moeten weten waar ze aan toe zijn. wel is het belangrijk dat je begrip en empathie toont. Trauma beïnvloed namelijk niet alleen het brein, maar ook het lichaam. Trauma ontstaat door ingrijpende gebeurtenissen, zoals:
- fysieke mishandeling
- fysieke verwaarlozing
- emotionele mishandeling
- emotionele verwaarlozing
- seksueel misbruik
- getuige zijn van partnergeweld
- opgroeien in het gezin met iemand die verslaafd is
- samen leven met een psychisch ziek gezinslid
- een vechtscheiding
- het ontvallen van een naast familielid
- het uithuisplaatsen van een gezinslid
Ongeveer 44% van alle volwassenen heeft een traumatische gebeurtenis meegemaakt. Niet iedere traumatische gebeurtenis mondt uit tot een trauma. Dit hangt af van verschillende kindfactoren en verschillende factoren uit de omgeving, zoals:
- de relatie tussen kind en ouders
- ouders die kalm reageren op de gebeurtenissen
- consequente zorg voor het kind
- een steunende volwassene in het leven van het kind
Gevolgen van trauma
Een kind met trauma doet vaak alsof er niets gebeurd is, maar dit toneelspelen kost veel energie. Het trauma heeft veel invloed op het brein en het gedrag van de leerling. Voorbeelden van moeilijkheden die een kind met trauma kan hebben:
- werkgeheugenproblemen
- concentratieproblemen
- leerproblemen
- moeite met aangaan van relaties
- meer schoolverzuim
- moeite met het snappen van sociale aanwijzingen
- sneller agressief zijn naar anderen
- meer kans op probleemgedrag
- meer kans op schorsing en verwijdering op school
- sneller de neiging hebben tot het terugtrekken in sociale relaties
- geen of minder vertrouwen hebben in de leerkracht
- meer kans op zittenblijven of het slechter presteren op school
- slechter ontwikkelde executieve functies
- mogelijk aangetaste taalontwikkeling
- meer kans om geplaatst te worden in het speciaal onderwijs
Een traumasensitieve school
De traumasensitieve school ondersteunt alle leerlingen en in het speciaal de leerlingen die te maken hebben (gehad) met trauma. Deze school heeft een sterk schoolleiderschap nodig en leerkrachten en ondersteunend personeel moeten bijgeschoold worden.
Een traumasensitieve school:
- doet er alles aan op de school voor alle leerlingen veilig te maken
- heeft duidelijke gedragsregels die actief worden aangeleerd en uitgedragen
- zorgt ervoor dat iedere medewerker op school op de hoogte is van traumasensitief werken
- heeft voldoende aandacht voor SEL, academisch leren en onderwijsbehoeften van leerlingen
- werken aan goed gedrag door ondersteuning van de leerlingen
- past, indien nodig, het lesprogramma aan om beter tegemoet te komen aan de onderwijsbehoeften van de leerlingen
- ziet ouders als volwaardige gesprekspartners
- heeft korte lijnen met gezondheidszorg, maatschappelijk werk en/of behandelaars
Mijn mening
Dit boek is echt waardevol voor ieder schoolteam. Hoe kijk je als team naar het gedrag van leerlingen hoe ga je hier als leerkracht mee om? Naast theoretische achtergronden van trauma’s en de gevolgen hiervan op het lichaam en gedrag van mensen worden er ook vele tips gegeven voor leerkrachten en schoolteams om concreet mee aan de slag te gaan. Eigenlijk denk ik dat iedere leerkracht hier ook mee aan de slag wil!
Boekgegevens
Titel: De traumasensitieve school
Ondertitel: Een andere kijk op gedragsproblemen in de klas
Auteur: Anton Horeweg
Uitgeverij: Lannoo Campus
Bestel het boek via deze link bij je lokale boekhandel.